makale ---Skidurtes
1 sayfadaki 1 sayfası
makale ---Skidurtes
tarafından bariscan Salı Mayıs 20, 2008 6:47 am
P’ap’ulepe çkuni do henterek na-skidurt’es orape onç’aru minon. P’ap’uli-çkimişen na-mignapun şik’o do ma na-gomaşinasen şik’o…
Mcveşi orapes, ha3’ineri steyi mu aletrik’i, mu telefoni, mu ti çkva muntxanepe rt’u. Hemindoraneyi dulyapeti zade meç’ireli iyert’u… Lazepek, meç’ireli dulyape oxenu şeni noderepe ikomt’es do artik’atis işvelapurt’es. Noderi na-iyasen oras, iris u3’umert’es do irik ti noderişa moyit’u. Çkuni naylaşi nca, mendra ar oput’eşen izdu do ik’odudoren. P’ap’uli-çkimik misinapamt’u…
Na-gomaşinen şik’o, nayla ok’odu şeni jureneçidovit (50) k’oçi içalişez doren. Gza do araba na-vart’u şeni naylaşi ncalepe k’ap’ulaten zdes do nayla heşoten k’odezdoren. Lazonas na-ren mtel naylape do oxorepe haşopeten ik’odert’u. Dulyape nak’o meç’ireli iyasen iyas, noderepe ç’andaşi nostonis golit’u…
Ot’rağoduten meç’ireli dulyape ti xelobaten ixenert’u. Lazonas, oxorcalepek ti let’a oxaçku do obergu şeni noderepe ikomt’es. Livadepes, Lazepe şeni zade becit’i ar oç’k’omale na-ren lazut’i tasumt’es. Lazepeşi mtel dulyape, haşo artik’atis meşvelaputen iyert’u…
Ha3’ineri oras na-iç’k’omen oç’k’omalepeşi dido na-ren, hemorapes vart’u. Lazepek,ninterek na-ikomt’es oç’k’omalepe imxort’es. Lazut’i, lu, kapça Lazepeşi becit’i oç’k’omalepe rt’u. Ha3’ineri oras ti ham na-pk’ore3xi oç’k’omalepe ren mara mcveşis na-rt’u şik’o var iç’k’omen. Mcveşis dido na-ixmarinert’u çkva oç’k’omale ti p’et’mezi rt’u. Uça urz’enişi 3’kayişen na-ixenert’u p’et’mezi, ar 3’anaşi doloxe mtel oras iç’k’omert’u. İri lazepeşi nayla lilvepeten opşa iyert’u. Naylaşa mtuyi na-var yalen şeni lilvepe naylas eşinaxert’u. Ma hak’o, na-miçkin şik’o mç’ari. Hantepeşen çkva oç’k’omalepe ti iyert’u tina,na-mç’aripe becit’i na-renanpe ren…
Mcveşis, aletrik’i na-vart’u şeni oxorepes daçxurişi kyonaten dixunert’u. Uk’ule, şişeli lamba do nukla oxmarinuz ko gyeiç’k’u. Oxorepes, ha3’ineri steyi leba şakis var dixunert’u. Ordoşe incirt’es do ndğaleri ti tanuras gok’un3xurt’es, dulyapenişi ikomtes… Çku ar saatis aletrik’i vart’ayis, mu p’at’enşe gale biyet do var domaxunenan. Kogebagitdoren, aletrik’i vart’aşa var maxenenan. Ha3’i, bisimadam mcveşepe, aletrik’i vart’aşa muç’o skidurt’es var oxobo3’onam.
Hentepek mutu ez, çkunda, mskva ç’umanepe meşkvinu şeni ez. Çkuni şeni k’ai skidan yado içalişes, izmones.
Çku, hentepek na-memişkves muntxanepe, na-boskedinamt şik’o pskidateren. Hentepe na-pşinumt şik’o bişinateren. P’ap’ulepe-çkunik na-ez muntxanepe maskedinanna kultura-çkuni ti maskedinanen.
P’ap’ulepe-çkuni çkunda, ar didi mirasi memişkves. Ham mirasi, Lazuri Nena do kultura ren… Çku, ham mirasi domaskedinanna boret. Heya şeni,mtel lazepe, ham mirasi oskedinu şeni içalişas.
K’aoba do xelobaten skidit da-cumalepe…
YAŞIYORLARDI
Dedelerimizi ve onların yaşadıkları zamanları yazmak istiyorum. Dedemden duyduğum kadarıyla ve benim hatırladığım kadarıyla…
Eski zamanlarda, şimdiki gibi ne elektrik, ne telefon, ne de başka bir şeyler vardı. O zamanların işleri de çok zor oluyordu. Lazlar, zor işleri yapmak için imeceler yapıyorlardı ve birbirlerine yardım ediyorlardı. İmece yapılacağı zaman, herkese söylüyorlardı ve herkes de imeceye geliyordu. Bizim naylanın ağacı, uzak bir köyden taşınmış ve inşa edilmiş. Dedem söylerdi…
Hatırladığım kadarıyla, naylayı inşa etmek için elli kişi çalışmış. Yol ve araba olmadığı için, naylanın ağaçlarını sırtlarıyla taşımışlar ve naylayı öylelikle inşa etmişler. Lazona da olan tüm naylalar ve evler böylelikle inşa ediliyordu. İşler ne kadar ağır olursa olsun, imeceler eğlence tadında geçiyordu…
Şarkı söyleyerek, ağır işler de neşe içinde yapılıyordu. Lazona da, kadınlar da toprağı kazımak ve bellemek için imeceler yapıyorlardı. Bahçelerde, Lazlar için çok önemli bir yiyecek olan mısır ekiyorlardı. Lazların bütün işleri böyle birbirine yardımlaşarak oluyordu…
Şimdiki zamanda yenen yiyeceklerin çoğu o zamanlar yoktu. Lazlar kendilerinin yaptıkları yiyecekleri yiyorlardı. Mısır, lahana, hamsi, Lazların önemli yiyecekleriydi. Şimdiki zamanda da bu saydığım yiyecekler var ama eskiden olduğu kadar, çok yenmiyor. Eskiden çok kullanılan başka yiyecek de pekmezdi. Siyah üzümün suyundan yapılan pekmez, yıl içinde her zaman yeniyordu. Bütün Lazların naylası meyvelerle dolu oluyordu. Naylaya fare çıkamadığı için, meyveler naylada saklanırdı. Ben burada bildiğim kadar yazdım. Bunlardan başka yiyecekler vardıysa da, yazdıklarım en önemli olanlarıdır…
Eskiden elektrik olmadığı için, evlerde ateşin ışığıyla oturulurdu. Sonradan şişeli lamba ve mum kullanılmaya başlandı. Evlerde, şimdiki gibi geç zamana kadar oturulmuyordu. Erkenden yatıyorlardı ve sabahta şafak vakti uyanıyorlardı ,işlerini yapıyorlardı. Biz, bir saat elektrik olmayınca, ne yapacağımızı şaşırıyoruz ve oturamıyoruz. Alışmışız, elektrik olmadan yapamıyoruz. Şimdi, düşünüyorum eskileri, elektrik olmadan nasıl yaşıyorlardı anlamıyorum.
Onlar ne yaptılarsa, bize güzel yarınlar bırakmak için yaptılar. Bizim için iyi yaşasınlar diye, çalıştılar, düşlediler…
P’ap’ulepe çkuni do henterek na-skidurt’es orape onç’aru minon. P’ap’uli-çkimişen na-mignapun şik’o do ma na-gomaşinasen şik’o…
Mcveşi orapes, ha3’ineri steyi mu aletrik’i, mu telefoni, mu ti çkva muntxanepe rt’u. Hemindoraneyi dulyapeti zade meç’ireli iyert’u… Lazepek, meç’ireli dulyape oxenu şeni noderepe ikomt’es do artik’atis işvelapurt’es. Noderi na-iyasen oras, iris u3’umert’es do irik ti noderişa moyit’u. Çkuni naylaşi nca, mendra ar oput’eşen izdu do ik’odudoren. P’ap’uli-çkimik misinapamt’u…
Na-gomaşinen şik’o, nayla ok’odu şeni jureneçidovit (50) k’oçi içalişez doren. Gza do araba na-vart’u şeni naylaşi ncalepe k’ap’ulaten zdes do nayla heşoten k’odezdoren. Lazonas na-ren mtel naylape do oxorepe haşopeten ik’odert’u. Dulyape nak’o meç’ireli iyasen iyas, noderepe ç’andaşi nostonis golit’u…
Ot’rağoduten meç’ireli dulyape ti xelobaten ixenert’u. Lazonas, oxorcalepek ti let’a oxaçku do obergu şeni noderepe ikomt’es. Livadepes, Lazepe şeni zade becit’i ar oç’k’omale na-ren lazut’i tasumt’es. Lazepeşi mtel dulyape, haşo artik’atis meşvelaputen iyert’u…
Ha3’ineri oras na-iç’k’omen oç’k’omalepeşi dido na-ren, hemorapes vart’u. Lazepek,ninterek na-ikomt’es oç’k’omalepe imxort’es. Lazut’i, lu, kapça Lazepeşi becit’i oç’k’omalepe rt’u. Ha3’ineri oras ti ham na-pk’ore3xi oç’k’omalepe ren mara mcveşis na-rt’u şik’o var iç’k’omen. Mcveşis dido na-ixmarinert’u çkva oç’k’omale ti p’et’mezi rt’u. Uça urz’enişi 3’kayişen na-ixenert’u p’et’mezi, ar 3’anaşi doloxe mtel oras iç’k’omert’u. İri lazepeşi nayla lilvepeten opşa iyert’u. Naylaşa mtuyi na-var yalen şeni lilvepe naylas eşinaxert’u. Ma hak’o, na-miçkin şik’o mç’ari. Hantepeşen çkva oç’k’omalepe ti iyert’u tina,na-mç’aripe becit’i na-renanpe ren…
Mcveşis, aletrik’i na-vart’u şeni oxorepes daçxurişi kyonaten dixunert’u. Uk’ule, şişeli lamba do nukla oxmarinuz ko gyeiç’k’u. Oxorepes, ha3’ineri steyi leba şakis var dixunert’u. Ordoşe incirt’es do ndğaleri ti tanuras gok’un3xurt’es, dulyapenişi ikomtes… Çku ar saatis aletrik’i vart’ayis, mu p’at’enşe gale biyet do var domaxunenan. Kogebagitdoren, aletrik’i vart’aşa var maxenenan. Ha3’i, bisimadam mcveşepe, aletrik’i vart’aşa muç’o skidurt’es var oxobo3’onam.
Hentepek mutu ez, çkunda, mskva ç’umanepe meşkvinu şeni ez. Çkuni şeni k’ai skidan yado içalişes, izmones.
Çku, hentepek na-memişkves muntxanepe, na-boskedinamt şik’o pskidateren. Hentepe na-pşinumt şik’o bişinateren. P’ap’ulepe-çkunik na-ez muntxanepe maskedinanna kultura-çkuni ti maskedinanen.
P’ap’ulepe-çkuni çkunda, ar didi mirasi memişkves. Ham mirasi, Lazuri Nena do kultura ren… Çku, ham mirasi domaskedinanna boret. Heya şeni,mtel lazepe, ham mirasi oskedinu şeni içalişas.
K’aoba do xelobaten skidit da-cumalepe…
YAŞIYORLARDI
Dedelerimizi ve onların yaşadıkları zamanları yazmak istiyorum. Dedemden duyduğum kadarıyla ve benim hatırladığım kadarıyla…
Eski zamanlarda, şimdiki gibi ne elektrik, ne telefon, ne de başka bir şeyler vardı. O zamanların işleri de çok zor oluyordu. Lazlar, zor işleri yapmak için imeceler yapıyorlardı ve birbirlerine yardım ediyorlardı. İmece yapılacağı zaman, herkese söylüyorlardı ve herkes de imeceye geliyordu. Bizim naylanın ağacı, uzak bir köyden taşınmış ve inşa edilmiş. Dedem söylerdi…
Hatırladığım kadarıyla, naylayı inşa etmek için elli kişi çalışmış. Yol ve araba olmadığı için, naylanın ağaçlarını sırtlarıyla taşımışlar ve naylayı öylelikle inşa etmişler. Lazona da olan tüm naylalar ve evler böylelikle inşa ediliyordu. İşler ne kadar ağır olursa olsun, imeceler eğlence tadında geçiyordu…
Şarkı söyleyerek, ağır işler de neşe içinde yapılıyordu. Lazona da, kadınlar da toprağı kazımak ve bellemek için imeceler yapıyorlardı. Bahçelerde, Lazlar için çok önemli bir yiyecek olan mısır ekiyorlardı. Lazların bütün işleri böyle birbirine yardımlaşarak oluyordu…
Şimdiki zamanda yenen yiyeceklerin çoğu o zamanlar yoktu. Lazlar kendilerinin yaptıkları yiyecekleri yiyorlardı. Mısır, lahana, hamsi, Lazların önemli yiyecekleriydi. Şimdiki zamanda da bu saydığım yiyecekler var ama eskiden olduğu kadar, çok yenmiyor. Eskiden çok kullanılan başka yiyecek de pekmezdi. Siyah üzümün suyundan yapılan pekmez, yıl içinde her zaman yeniyordu. Bütün Lazların naylası meyvelerle dolu oluyordu. Naylaya fare çıkamadığı için, meyveler naylada saklanırdı. Ben burada bildiğim kadar yazdım. Bunlardan başka yiyecekler vardıysa da, yazdıklarım en önemli olanlarıdır…
Eskiden elektrik olmadığı için, evlerde ateşin ışığıyla oturulurdu. Sonradan şişeli lamba ve mum kullanılmaya başlandı. Evlerde, şimdiki gibi geç zamana kadar oturulmuyordu. Erkenden yatıyorlardı ve sabahta şafak vakti uyanıyorlardı ,işlerini yapıyorlardı. Biz, bir saat elektrik olmayınca, ne yapacağımızı şaşırıyoruz ve oturamıyoruz. Alışmışız, elektrik olmadan yapamıyoruz. Şimdi, düşünüyorum eskileri, elektrik olmadan nasıl yaşıyorlardı anlamıyorum.
Onlar ne yaptılarsa, bize güzel yarınlar bırakmak için yaptılar. Bizim için iyi yaşasınlar diye, çalıştılar, düşlediler…
Biz, onların bıraktıkları şeyleri, yaşattığımız kadar yaşayacağız. Onları saydığımız kadar sayılacağız. Atalarımızın yaptığı şeyleri yaşatabilirsek, kültürümüzü de yaşatabiliriz.
Atalarımız, bize, bir büyük miras bıraktı. Bu miras, Laz dili ve kültürüdür. Biz, bu mirası yaşatabilirsek varız. Onun için, tüm Lazlar, bu mirası yaşatmak için çalışsın.
İyilik ve güzellikle yaşayın kardeşlerim.
SKİDURT’ES
Ncalepe otorute,
Oxori ok’odute,
Kalivepes oçute,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Ar kudi do porçate,
Daçxurişi kyonate,
Gverdi z’ğeyi korbate,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Çkar var z’ires noğape,
Goxtimoni orape,
Udodginu dulyate,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Nunz’ines pagarape,
Çkuni şeni berepe,
Goxeloni xepete,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Munz’ines do svarape,
N3aşa yoşkves lazepe,
Nenapes birapape,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
K’uçxepes kalamani,
Gulurt’es mani mani,
Ar xura,ar ti şuri,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Na-skides oput’epe,
Na-gulurt’es golape,
Çkuni ren ç’umanepe,
Pşinat’na p’ap’ulepe…
Mcveşi orapes, ha3’ineri steyi mu aletrik’i, mu telefoni, mu ti çkva muntxanepe rt’u. Hemindoraneyi dulyapeti zade meç’ireli iyert’u… Lazepek, meç’ireli dulyape oxenu şeni noderepe ikomt’es do artik’atis işvelapurt’es. Noderi na-iyasen oras, iris u3’umert’es do irik ti noderişa moyit’u. Çkuni naylaşi nca, mendra ar oput’eşen izdu do ik’odudoren. P’ap’uli-çkimik misinapamt’u…
Na-gomaşinen şik’o, nayla ok’odu şeni jureneçidovit (50) k’oçi içalişez doren. Gza do araba na-vart’u şeni naylaşi ncalepe k’ap’ulaten zdes do nayla heşoten k’odezdoren. Lazonas na-ren mtel naylape do oxorepe haşopeten ik’odert’u. Dulyape nak’o meç’ireli iyasen iyas, noderepe ç’andaşi nostonis golit’u…
Ot’rağoduten meç’ireli dulyape ti xelobaten ixenert’u. Lazonas, oxorcalepek ti let’a oxaçku do obergu şeni noderepe ikomt’es. Livadepes, Lazepe şeni zade becit’i ar oç’k’omale na-ren lazut’i tasumt’es. Lazepeşi mtel dulyape, haşo artik’atis meşvelaputen iyert’u…
Ha3’ineri oras na-iç’k’omen oç’k’omalepeşi dido na-ren, hemorapes vart’u. Lazepek,ninterek na-ikomt’es oç’k’omalepe imxort’es. Lazut’i, lu, kapça Lazepeşi becit’i oç’k’omalepe rt’u. Ha3’ineri oras ti ham na-pk’ore3xi oç’k’omalepe ren mara mcveşis na-rt’u şik’o var iç’k’omen. Mcveşis dido na-ixmarinert’u çkva oç’k’omale ti p’et’mezi rt’u. Uça urz’enişi 3’kayişen na-ixenert’u p’et’mezi, ar 3’anaşi doloxe mtel oras iç’k’omert’u. İri lazepeşi nayla lilvepeten opşa iyert’u. Naylaşa mtuyi na-var yalen şeni lilvepe naylas eşinaxert’u. Ma hak’o, na-miçkin şik’o mç’ari. Hantepeşen çkva oç’k’omalepe ti iyert’u tina,na-mç’aripe becit’i na-renanpe ren…
Mcveşis, aletrik’i na-vart’u şeni oxorepes daçxurişi kyonaten dixunert’u. Uk’ule, şişeli lamba do nukla oxmarinuz ko gyeiç’k’u. Oxorepes, ha3’ineri steyi leba şakis var dixunert’u. Ordoşe incirt’es do ndğaleri ti tanuras gok’un3xurt’es, dulyapenişi ikomtes… Çku ar saatis aletrik’i vart’ayis, mu p’at’enşe gale biyet do var domaxunenan. Kogebagitdoren, aletrik’i vart’aşa var maxenenan. Ha3’i, bisimadam mcveşepe, aletrik’i vart’aşa muç’o skidurt’es var oxobo3’onam.
Hentepek mutu ez, çkunda, mskva ç’umanepe meşkvinu şeni ez. Çkuni şeni k’ai skidan yado içalişes, izmones.
Çku, hentepek na-memişkves muntxanepe, na-boskedinamt şik’o pskidateren. Hentepe na-pşinumt şik’o bişinateren. P’ap’ulepe-çkunik na-ez muntxanepe maskedinanna kultura-çkuni ti maskedinanen.
P’ap’ulepe-çkuni çkunda, ar didi mirasi memişkves. Ham mirasi, Lazuri Nena do kultura ren… Çku, ham mirasi domaskedinanna boret. Heya şeni,mtel lazepe, ham mirasi oskedinu şeni içalişas.
K’aoba do xelobaten skidit da-cumalepe…
YAŞIYORLARDI
Dedelerimizi ve onların yaşadıkları zamanları yazmak istiyorum. Dedemden duyduğum kadarıyla ve benim hatırladığım kadarıyla…
Eski zamanlarda, şimdiki gibi ne elektrik, ne telefon, ne de başka bir şeyler vardı. O zamanların işleri de çok zor oluyordu. Lazlar, zor işleri yapmak için imeceler yapıyorlardı ve birbirlerine yardım ediyorlardı. İmece yapılacağı zaman, herkese söylüyorlardı ve herkes de imeceye geliyordu. Bizim naylanın ağacı, uzak bir köyden taşınmış ve inşa edilmiş. Dedem söylerdi…
Hatırladığım kadarıyla, naylayı inşa etmek için elli kişi çalışmış. Yol ve araba olmadığı için, naylanın ağaçlarını sırtlarıyla taşımışlar ve naylayı öylelikle inşa etmişler. Lazona da olan tüm naylalar ve evler böylelikle inşa ediliyordu. İşler ne kadar ağır olursa olsun, imeceler eğlence tadında geçiyordu…
Şarkı söyleyerek, ağır işler de neşe içinde yapılıyordu. Lazona da, kadınlar da toprağı kazımak ve bellemek için imeceler yapıyorlardı. Bahçelerde, Lazlar için çok önemli bir yiyecek olan mısır ekiyorlardı. Lazların bütün işleri böyle birbirine yardımlaşarak oluyordu…
Şimdiki zamanda yenen yiyeceklerin çoğu o zamanlar yoktu. Lazlar kendilerinin yaptıkları yiyecekleri yiyorlardı. Mısır, lahana, hamsi, Lazların önemli yiyecekleriydi. Şimdiki zamanda da bu saydığım yiyecekler var ama eskiden olduğu kadar, çok yenmiyor. Eskiden çok kullanılan başka yiyecek de pekmezdi. Siyah üzümün suyundan yapılan pekmez, yıl içinde her zaman yeniyordu. Bütün Lazların naylası meyvelerle dolu oluyordu. Naylaya fare çıkamadığı için, meyveler naylada saklanırdı. Ben burada bildiğim kadar yazdım. Bunlardan başka yiyecekler vardıysa da, yazdıklarım en önemli olanlarıdır…
Eskiden elektrik olmadığı için, evlerde ateşin ışığıyla oturulurdu. Sonradan şişeli lamba ve mum kullanılmaya başlandı. Evlerde, şimdiki gibi geç zamana kadar oturulmuyordu. Erkenden yatıyorlardı ve sabahta şafak vakti uyanıyorlardı ,işlerini yapıyorlardı. Biz, bir saat elektrik olmayınca, ne yapacağımızı şaşırıyoruz ve oturamıyoruz. Alışmışız, elektrik olmadan yapamıyoruz. Şimdi, düşünüyorum eskileri, elektrik olmadan nasıl yaşıyorlardı anlamıyorum.
Onlar ne yaptılarsa, bize güzel yarınlar bırakmak için yaptılar. Bizim için iyi yaşasınlar diye, çalıştılar, düşlediler…
P’ap’ulepe çkuni do henterek na-skidurt’es orape onç’aru minon. P’ap’uli-çkimişen na-mignapun şik’o do ma na-gomaşinasen şik’o…
Mcveşi orapes, ha3’ineri steyi mu aletrik’i, mu telefoni, mu ti çkva muntxanepe rt’u. Hemindoraneyi dulyapeti zade meç’ireli iyert’u… Lazepek, meç’ireli dulyape oxenu şeni noderepe ikomt’es do artik’atis işvelapurt’es. Noderi na-iyasen oras, iris u3’umert’es do irik ti noderişa moyit’u. Çkuni naylaşi nca, mendra ar oput’eşen izdu do ik’odudoren. P’ap’uli-çkimik misinapamt’u…
Na-gomaşinen şik’o, nayla ok’odu şeni jureneçidovit (50) k’oçi içalişez doren. Gza do araba na-vart’u şeni naylaşi ncalepe k’ap’ulaten zdes do nayla heşoten k’odezdoren. Lazonas na-ren mtel naylape do oxorepe haşopeten ik’odert’u. Dulyape nak’o meç’ireli iyasen iyas, noderepe ç’andaşi nostonis golit’u…
Ot’rağoduten meç’ireli dulyape ti xelobaten ixenert’u. Lazonas, oxorcalepek ti let’a oxaçku do obergu şeni noderepe ikomt’es. Livadepes, Lazepe şeni zade becit’i ar oç’k’omale na-ren lazut’i tasumt’es. Lazepeşi mtel dulyape, haşo artik’atis meşvelaputen iyert’u…
Ha3’ineri oras na-iç’k’omen oç’k’omalepeşi dido na-ren, hemorapes vart’u. Lazepek,ninterek na-ikomt’es oç’k’omalepe imxort’es. Lazut’i, lu, kapça Lazepeşi becit’i oç’k’omalepe rt’u. Ha3’ineri oras ti ham na-pk’ore3xi oç’k’omalepe ren mara mcveşis na-rt’u şik’o var iç’k’omen. Mcveşis dido na-ixmarinert’u çkva oç’k’omale ti p’et’mezi rt’u. Uça urz’enişi 3’kayişen na-ixenert’u p’et’mezi, ar 3’anaşi doloxe mtel oras iç’k’omert’u. İri lazepeşi nayla lilvepeten opşa iyert’u. Naylaşa mtuyi na-var yalen şeni lilvepe naylas eşinaxert’u. Ma hak’o, na-miçkin şik’o mç’ari. Hantepeşen çkva oç’k’omalepe ti iyert’u tina,na-mç’aripe becit’i na-renanpe ren…
Mcveşis, aletrik’i na-vart’u şeni oxorepes daçxurişi kyonaten dixunert’u. Uk’ule, şişeli lamba do nukla oxmarinuz ko gyeiç’k’u. Oxorepes, ha3’ineri steyi leba şakis var dixunert’u. Ordoşe incirt’es do ndğaleri ti tanuras gok’un3xurt’es, dulyapenişi ikomtes… Çku ar saatis aletrik’i vart’ayis, mu p’at’enşe gale biyet do var domaxunenan. Kogebagitdoren, aletrik’i vart’aşa var maxenenan. Ha3’i, bisimadam mcveşepe, aletrik’i vart’aşa muç’o skidurt’es var oxobo3’onam.
Hentepek mutu ez, çkunda, mskva ç’umanepe meşkvinu şeni ez. Çkuni şeni k’ai skidan yado içalişes, izmones.
Çku, hentepek na-memişkves muntxanepe, na-boskedinamt şik’o pskidateren. Hentepe na-pşinumt şik’o bişinateren. P’ap’ulepe-çkunik na-ez muntxanepe maskedinanna kultura-çkuni ti maskedinanen.
P’ap’ulepe-çkuni çkunda, ar didi mirasi memişkves. Ham mirasi, Lazuri Nena do kultura ren… Çku, ham mirasi domaskedinanna boret. Heya şeni,mtel lazepe, ham mirasi oskedinu şeni içalişas.
K’aoba do xelobaten skidit da-cumalepe…
YAŞIYORLARDI
Dedelerimizi ve onların yaşadıkları zamanları yazmak istiyorum. Dedemden duyduğum kadarıyla ve benim hatırladığım kadarıyla…
Eski zamanlarda, şimdiki gibi ne elektrik, ne telefon, ne de başka bir şeyler vardı. O zamanların işleri de çok zor oluyordu. Lazlar, zor işleri yapmak için imeceler yapıyorlardı ve birbirlerine yardım ediyorlardı. İmece yapılacağı zaman, herkese söylüyorlardı ve herkes de imeceye geliyordu. Bizim naylanın ağacı, uzak bir köyden taşınmış ve inşa edilmiş. Dedem söylerdi…
Hatırladığım kadarıyla, naylayı inşa etmek için elli kişi çalışmış. Yol ve araba olmadığı için, naylanın ağaçlarını sırtlarıyla taşımışlar ve naylayı öylelikle inşa etmişler. Lazona da olan tüm naylalar ve evler böylelikle inşa ediliyordu. İşler ne kadar ağır olursa olsun, imeceler eğlence tadında geçiyordu…
Şarkı söyleyerek, ağır işler de neşe içinde yapılıyordu. Lazona da, kadınlar da toprağı kazımak ve bellemek için imeceler yapıyorlardı. Bahçelerde, Lazlar için çok önemli bir yiyecek olan mısır ekiyorlardı. Lazların bütün işleri böyle birbirine yardımlaşarak oluyordu…
Şimdiki zamanda yenen yiyeceklerin çoğu o zamanlar yoktu. Lazlar kendilerinin yaptıkları yiyecekleri yiyorlardı. Mısır, lahana, hamsi, Lazların önemli yiyecekleriydi. Şimdiki zamanda da bu saydığım yiyecekler var ama eskiden olduğu kadar, çok yenmiyor. Eskiden çok kullanılan başka yiyecek de pekmezdi. Siyah üzümün suyundan yapılan pekmez, yıl içinde her zaman yeniyordu. Bütün Lazların naylası meyvelerle dolu oluyordu. Naylaya fare çıkamadığı için, meyveler naylada saklanırdı. Ben burada bildiğim kadar yazdım. Bunlardan başka yiyecekler vardıysa da, yazdıklarım en önemli olanlarıdır…
Eskiden elektrik olmadığı için, evlerde ateşin ışığıyla oturulurdu. Sonradan şişeli lamba ve mum kullanılmaya başlandı. Evlerde, şimdiki gibi geç zamana kadar oturulmuyordu. Erkenden yatıyorlardı ve sabahta şafak vakti uyanıyorlardı ,işlerini yapıyorlardı. Biz, bir saat elektrik olmayınca, ne yapacağımızı şaşırıyoruz ve oturamıyoruz. Alışmışız, elektrik olmadan yapamıyoruz. Şimdi, düşünüyorum eskileri, elektrik olmadan nasıl yaşıyorlardı anlamıyorum.
Onlar ne yaptılarsa, bize güzel yarınlar bırakmak için yaptılar. Bizim için iyi yaşasınlar diye, çalıştılar, düşlediler…
Biz, onların bıraktıkları şeyleri, yaşattığımız kadar yaşayacağız. Onları saydığımız kadar sayılacağız. Atalarımızın yaptığı şeyleri yaşatabilirsek, kültürümüzü de yaşatabiliriz.
Atalarımız, bize, bir büyük miras bıraktı. Bu miras, Laz dili ve kültürüdür. Biz, bu mirası yaşatabilirsek varız. Onun için, tüm Lazlar, bu mirası yaşatmak için çalışsın.
İyilik ve güzellikle yaşayın kardeşlerim.
SKİDURT’ES
Ncalepe otorute,
Oxori ok’odute,
Kalivepes oçute,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Ar kudi do porçate,
Daçxurişi kyonate,
Gverdi z’ğeyi korbate,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Çkar var z’ires noğape,
Goxtimoni orape,
Udodginu dulyate,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Nunz’ines pagarape,
Çkuni şeni berepe,
Goxeloni xepete,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Munz’ines do svarape,
N3aşa yoşkves lazepe,
Nenapes birapape,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
K’uçxepes kalamani,
Gulurt’es mani mani,
Ar xura,ar ti şuri,
Skidurt’es p’ap’ulepe…
Na-skides oput’epe,
Na-gulurt’es golape,
Çkuni ren ç’umanepe,
Pşinat’na p’ap’ulepe…
bariscan- Admin
- Mesaj Sayısı : 48
Kayıt tarihi : 19/05/08 -
1 sayfadaki 1 sayfası
Bu forumun müsaadesi var:
Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz